Echtscheiding

Einde relatie/echtscheiding

Een echtscheiding is vaak een van de meest ingrijpende gebeurtenissen in het leven. Een periode van verdriet, onzekerheid en zorgen over de toekomst. Jullie halen niet meer het beste in elkaar naar boven. Wie uiteindelijke de knoop ook doorhakt, voor beiden betekent het afscheid nemen. Een scheiding is een rouwproces.

Tegenwoordig kun je de scheiding op allerlei manieren regelen. Je kunt dit online doen, je kunt naar een mediator of je kunt beiden een advocaat inschakelen. Advocaten kunnen er vervolgens onderling uitkomen, via “collaborative divorce” of via een gerechtelijke procedure. Ik ben advocaat geweest tot 2024 en heb mij toen als advocaat vrijwillig laten uitschrijven. De juridische afwikkeling van de echtscheiding laat ik nu over aan één van de advocaten die bij mij in het pand gevestigd zijn.

Ik ben van mening dat je een (echt)scheiding heel bewust moet doen, zeker als je kinderen hebt. Heb je geen kinderen, dan kun je wellicht makkelijker afscheid van elkaar nemen. Natuurlijk is dit vaak ook heel verdrietig, maar je kunt elkaar ontwijken. Als je ouders bent, dan kom je in feite nooit echt van elkaar los. Voor de kinderen is het heel pijnlijk om te zien dat hun ouders niet meer op een normale manier met elkaar kunnen omgaan. Dit laat vaak diepe sporen na in hun ontwikkeling en dat is schrijnend. Daarom ben ik er voorstander van dat je de tijd en aandacht geeft aan de scheiding.

Als jullie het scheidingsproces samen hebben doorlopen en het helemaal met elkaar eens zijn, dan is een online scheiding of een (snelle) scheiding bij een gemeenschappelijke advocaat wellicht de meest goedkope en effectieve manier. Maar als je beiden of één van jullie nog aan het begin van het proces staat, er nog (veel) verdriet en emotie is waar je het moeilijk met elkaar over kunt hebben, dan is een snelle scheiding niet handig. Zo kan het zijn dat na de echtscheiding teveel wrok bij een van partijen blijft, wat effect heeft op jullie ouderschap en de ontwikkeling en welzijn van de kinderen. Ook kun je spijt krijgen van de zakelijke beslissingen die te snel en niet doordacht zijn genomen.

Kom in mediation als je je partnerrelatie zo goed mogelijk wilt afronden en je als ouders respectvol met elkaar door wilt gaan. Ik begeleid jullie bij de overgang van partner- naar ouderrelatie, bij het opstellen van het ouderschapsplan en alimentatieberekening. Afhankelijk van de juridische kant van jullie huwelijk maak ik of de in te schakelen advocaat het echtscheidingsconvenant op.

Hieronder beschrijf ik in het kort wat geregeld moet worden bij een echtscheiding.

Het ouderschapsplan

Het ouderschapsplan is een overeenkomst die je als ouders sluit over de verzorging en opvoeding van jullie minderjarige kinderen na de echtscheiding. Je bent dit als ouders verplicht en het moet worden meegestuurd naar de rechtbank bij het echtscheidingsverzoek, anders kan de rechtbank jullie niet ontvankelijk verklaren.

In het ouderschapsplan regel je het volgende:

• de belangrijke beslissingen die te maken hebben met het gezag over de kinderen;
• waar de kinderen gaan wonen en hoe de zorg is verdeeld (omgangsregeling, co-ouderschap);
• wie van de ouders kinderalimentatie betaalt en hoeveel, openen jullie een gezamenlijke kinderrekening of stort een het bedrag aan de ander?;
• hoe jullie elkaar informatie verstrekken over de kinderen;
• alle overige zaken die verband houden met de kinderen, bijvoorbeeld: hoe worden de verjaardagen gevierd van de kinderen/ opa’s en oma’s, wat sta je als ouders wel en niet toe (alcohol, social media, tatoeage etc.), wie onderhoudt de contacten met school, is de voogdij geregeld en wanneer wordt een nieuwe partner bij de kinderen geïntroduceerd?

Alimentatie

Als ouders ben je verplicht om alimentatie te betalen voor je kinderen. Daarnaast kan er ook een verplichting bestaan om alimentatie te betalen aan jouw ex-partner. Dit is een soort “verlengde onderhoudsverplichting na huwelijk”. Vaak is het zo dat wanneer er kinderen geboren worden, een van beide ouders minder gaat werken. Deze ouder heeft dan minder carrièrekansen gehad tijdens het huwelijk dan de andere ouder. De gedachte achter de alimentatiebetaling is dan ook dat de deze ouder na het huwelijk in de gelegenheid wordt gesteld om de achterstand wat in te halen. Sinds 2020 is de duur van de alimentatie verkort van 12 jaar naar 5 jaar. Er zijn echter de nodige uitzonderingen op deze regel, bijvoorbeeld als de kinderen nog jong zijn.

De eerste vraag die bij het opstellen van de berekening moet worden gesteld is: “Wat is de behoefte van de kinderen, ofwel: wat kosten de kinderen?” Vervolgens wordt de verdeling van de kosten gemaakt op basis van de draagkracht (inkomens) van jullie beiden. Is er daarna nog ruimte over voor partneralimentatie en de andere partner heeft hier behoefte aan, dan is dit een onderwerp van gesprek in mediation. Van partneralimentatie kan namelijk worden afgezien, van de verplichting tot het betalen van kinderalimentatie niet.

Hoe eenvoudig een alimentatieberekening misschien ook lijkt, er komt toch best veel kijken bij het opstellen van een alimentatieberekening. In de wet is hierover niet veel geregeld, vandaar dat de Expertgroep Alimentatienormen richtlijnen in het leven heeft geroepen, die doorgaans door de rechter wordt gevolgd.

Verdeling huwelijksgemeenschap

De wet kent drie soorten van huwelijksgemeenschap: de gemeenschap van goederen, de huwelijkse voorwaarden en sinds 2018 de beperkte gemeenschap van goederen. Bij echtscheiding moet de huwelijksgemeenschap verdeeld worden en de verdeling is afhankelijk van hoe je (in juridische zin) bent getrouwd. Denk bij de verdeling aan de (overwaarde van de) woning, de (spaar)rekeningen, inboedel, auto, stacaravan, vakantiehuisje, huisdieren etc.

Met de invoering van de Wet Beperkte gemeenschap van goederen is gehoor gegeven aan de maatschappelijke wens om erfenissen en giften buiten de huwelijksgemeenschap te houden en ook om de bezittingen en schulden voor het huwelijk niet in de gemeenschap te laten vallen. Dit sluit meer aan bij de huidige tijd in plaats van de volledige gemeenschap die voorheen gold. Toen werkte het huwelijk als een soort spons: alle bezittingen en schulden werden in een keer gemeenschappelijk, met uitzondering van erfenissen en giften die voorzien waren van een uitsluitingsclausule. Hoewel het dus nu zo is dat het huwelijk aansluit bij de huidige tijd, levert het ook in de praktijk heel veel vragen op. Veel partners hebben hun bezittingen en schulden niet goed op een rijtje gezet toen ze gingen trouwen. Daarnaast wordt de verdeling ingewikkelder als een van beiden een woning in eigendom had en de andere partner gaat er aan bijdragen nadat het huwelijk is gesloten of de woning wordt verkocht en de partners kopen vervolgens samen een woning waarbij overwaarde uit de eerste woning wordt gebruikt. En zo zijn er meer ingewikkelder vraagstukken. Het kan dus zo zijn dat wanneer we toekomen aan de verdeling van de huwelijksgemeenschap, ik een beroep doe op een van de advocaten die vanuit de procespraktijk jullie beter kan informeren en in het zakelijke stuk beter kan begeleiden.

Pensioen

Het maakt niet uit hoe je juridisch bent getrouwd, het opgebouwde pensioen tijdens huwelijk is van jullie samen. Momenteel is de verevening de standaardmethode om het pensioen te verdelen, mogelijk wordt dit in de toekomst conversie. Het is ook mogelijk om af te zien van pensioenverevening. Een pensioenberekening maken is een ingewikkelde kwestie en kan slechts worden gedaan door een terzake deskundige.

Procedure rechtbank

Het echtscheidingsconvenant met ouderschapsplan wordt bij de rechtbank ingediend door een van de advocaten die zijn gevestigd aan de Binnenhaven 1 in Wageningen. Deze advocaat komt in mijn kantoor persoonlijk met jullie kennismaken en neemt het echtscheidingsconvenant met jullie door. Zij zorgt verder door de administratieve procedure bij de rechtbank en de afwikkeling bij de gemeente waar jullie zijn getrouwd. Deze gang van zaken neemt meestal ongeveer anderhalf tot twee maanden in beslag.